In juni leek na lange onderhandelingen onder leiding van oud-staatssecretaris Jacques Wallage de Nederlandse overheid met onder meer een aantal visserij- en natuurorganisaties het ‘Noordzeeakkoord’ te kunnen sluiten. Deelnemende natuurorganisaties waren Natuur en Milieu, Wereld Natuur Fonds, Greenpeace, Stichting De Noordzee en de Vogelbescherming. In dit akkoord wordt een keuze gemaakt hoeveel ruimte er zal zijn in de Noordzee de komende tientallen jaren voor visserij, scheepvaart, windenergie en natuurbescherming.
Om dit beleid te kunnen uitvoeren is een transitiebedrag van 200 miljoen euro vrijgemaakt. Daarvan is 119 miljoen bestemd voor de vissers om hen in de gelegenheid te stellen zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Want met name door veel gebieden in de Noordzee te bestemmen voor natuurherstel en voor windenergie is er veel minder plek voor de vissers. En er moet ook nog ruimte blijven voor zandwinning en voor het leger om te oefenen. Daarbij komt straks de Brexit, waardoor de Nederlandse vissers mogelijk nog meer visgronden kwijt raken.
Voor een groot deel van de vissers en voor één van de meeonderhandelende organisaties, de Nederlandse Vissersbond is dat verminderen van de ruimte om te vissen reden om dit akkoord te verwerpen. Momenteel heeft voormalig topambtenaar Tjibbe Joustra de lastige taak om als verkenner te onderzoeken hoe dit nog opgelost kan worden. Daar zijn ze voorlopig niet uit en zolang is er dus geen akkoord.
Maar niet alleen veel vissers zijn ontevreden over dit akkoord, maar ook de Vissenbescherming is dat. Het is natuurlijk goed voor de vissen en andere waterdieren dat er meer delen komen op de Noordzee waar niet gevist mag worden en waar de natuur met rust gelaten wordt. Maar vissenwelzijn wordt niet eens genoemd in dit akkoord, terwijl dat welzijn in de Noordzee ernstig geschonden wordt door de visserij met de gebruikte vangst- en dodingsmethoden. De natuurorganisaties laten met hun ondertekening nogmaals zien dat zij de vissenwelzijnsproblemen blijven negeren.
We hebben als Vissenbescherming duidelijk gemaakt aan het ministerie dat er in dit akkoord ‘tenminste geld vrij zou moeten worden gemaakt om de nu bestaande bedwelmingsmethode voor schol (met veel subsidie van het ministerie ontwikkeld!) algemeen in te voeren en om een vergelijkbare bedwelmingsmethode te ontwikkelen voor tong.’ Het ministerie verwees in haar reactie daarop naar een van de specifieke doelstellingen: ‘Economisch, sociaal en milieuvriendelijk versterken van duurzame visserij.’ Innovaties met betrekking tot dierenwelzijn kunnen volgens hen onder deze brede doelstelling worden geschaard. Dat is op zich mooi, maar is er nog steeds geen beleid om de grote vissenwelzijnsproblemen actief aan te pakken. Om dat te doen zal hiervoor een deel van die 119 miljoen gereserveerd moeten worden. Daarvoor zullen we de komende tijd actief lobbyen. Want de grote vissenwelzijnsproblemen mogen niet langer ontkend worden en verdienen een actieve aanpak. Dat moet een prioriteit worden in het visserijbeleid.
