Tekst: Danny Haelewaters
Inleiding
Probeer je eens een zee zonder vis voor te stellen. Geen tientallen verschillende soorten visjes (en andere zeedieren) die dansen in de golven van de zee. Als je vaak naar onze kust gaat, weet je weliswaar niet beter. Zowat elke vierkante centimeter van het Belgische deel van de Noordzee wordt jaarlijks tot twee maal toe omgeploegd. En dat omdat de visindustrie dit vraagt. Want volgens een heel aantal bronnen moeten we dagelijks vis eten. Waarom dan wel? Voor de dierlijke eiwitten, waarvan wij, rijke Westerlingen, gemiddeld al 30% te veel binnenkrijgen? Of voor de Omega-3, die vissen niet eens zelf aanmaken? Omega-3 wordt immers geproduceerd door eencellige algen!
Anderzijds raast de visindustrie steeds verder, met een ongelooflijke snelheid, voortgestuwd door nietsontziend winstbejag. Naar schatting wordt per jaar zo’n 120 miljard (!) kilogram vis gevangen, gerekend zonder alle illegaal gevangen vis. Veel lokale bestanden zijn bijna leeggevist; er zijn plaatsen waar kwallen reeds de plaats hebben ingenomen van de vissen. Sommige populaties zijn met meer dan 90% geslonken (blauwvintonijn, haaien, alle roofvissen ter wereld). En ga zo maar door.
In geen tijd wordt het pure realiteit: een zee zonder vis. Hier bestaan zelfs computermodellen voor: als er niets verandert zijn de zeeën in 2048 leeg. Alle zeeën. Leeg.
De smaak van de zee, zonder vis
Vis blijft voor velen een groot vraagstuk. Toch maar eten, of eerder niet? Dit heeft vooral met onwetendheid te maken. Zo raden artsen en dietisten (vette) vis aan omdat zij gewoon niet beter weten. Hebben zij veel op school geleerd hoe slecht het eraan toe gaat in zee. Gelukkig komt, na het vleesmatigingsdebat, nu ook – steeds sterker – de boodschap naar voren dat vis niet het ideale vervangmiddel is voor vlees. Niet alleen om de redenen die hierboven besproken staan, maar ook omdat, en alle recente studies wijzen hierop, vissen wel degelijk gevoelens hebben. Vissen zijn gewervelden, net als mensen, honden, kippen en koeien, mét een goed ontwikkeld zenuwstelsel. Stel je voor dat een koe zou worden gevangen op een dieronvriendelijke manier zoals met haast elke vis gebeurt. Stel je voor dat een kip op ijs wordt gegooid tot ze, na een lijdensweg die meerdere uren duurt, sterft door vrieskou of verstikking. De wereld zou op z’n kop staan!
De wellicht meest bekende uitspraak van onderwaterfotograaf en oceaanbeschermer Dos Winkel, “Je vork is je sterkste wapen”, werd nu ook vertaald in het allereerste visvervangende kookboek, NON*FISH*A*LI*CIOUS. Het boek werd ontwikkeld door trendwatcher Lisette Kreischer. ‘Duurzaamheid met een sausje’ is haar motto, en sausjes krijgen we, met de smaak van de zee zónder vis! Het boek is het ideale antwoord op de vraag hoe we als consument de zeeën kunnen beschermen. NON*FISH*A*LI*CIOUS biedt (eenvoudige) recepten om vis te proeven zonder dat er ook maar één is voor moeten sneuvelen.
Dit artikel is gepubliceerd in 2011 in het magazine VISinZICHT. Bekijk hier het volledige magazine.